Trước đây, mảnh đất này có tên là Zhongdian (Trung Điện), sau này được đặt tên là Shangri-la theo một tiểu thuyết của tác giả James Hilton - Đường chân trời đã mất - được viết lại dựa trên những tài liệu của nhà thám hiểm Joseph Look về người dân vùng gần Tây Tạng, phía Tây Trung Quốc. Nằm ở vị trí trung tâm giữa tỉnh Vân Nam, Tứ Xuyên và Tây Tạng, Shangri-la có một sức cuốn hút thần kì với những căn nhà đặc trưng Tây Tạng, với những núi tuyết tầng tầng lớp lớp, với những tu viện Phật Giáo linh thiêng mà bí ẩn, và cả món lẩu bò Yak nóng hổi giữa giá lạnh. Có lẽ đây là điểm đến đọng lại nhiều nhất trong cả hành trình Vân Nam, về cả cảnh sắc và về cả tinh thần...như thể vừa lạc vào xử sở kỳ diệu mà không thể tin được mình đã ở đó. Bản thân không phải là người theo tôn giáo nào, tin vào vật chất hơn là tinh thần, nhưng tôi vẫn bị vùng đất Phật này hút hồn một cách khó tả.

Chúng tôi đến Shangrila chẳng chuẩn bị gì ngoài áo ấm và một cái kế hoạch - chúng tôi sẽ đến Shangrila. 5h chiều, hai đứa lên xe bus với rất ít những thông tin - không bản đồ, chưa đặt nhà nghỉ, chưa biết sẽ đi đâu và làm gì...chỉ biết lên xe đi và đến Shangrila vào lúc 8h30 tối rồi tìm cách giải quyết sau. 

Rất may, khi hai đứa vừa đặt mông lên xe bus, ngay hàng ghế bên cạnh có hai anh chàng người Quảng Đông cũng đi Shangrila du lịch từ Lệ Giang. Nhìn bộ dạng chúng tôi không giống người địa phương, họ bắt chuyện làm quen và cuối cùng là hai bạn đã đặt hộ chúng tôi cùng khách sạn với giá 70 CNY một đêm. Trên đường đi hai bạn còn chia sẻ ảnh đi Ngọc Long Tuyết Sơn, và một số điểm treking khác gần Lệ Giang rất đẹp mà họ đã đi ngày hôm trước. Nếu có điều kiện và tiền bạc và thời gian, thì đừng bỏ qua địa điểm nào ở Lệ Giang và Shangrila. Địa hình và khí hậu ở đây ban cho khu vực này có những thắng cảnh rất đẹp. Phần lớn đều là du lịch sinh thái, trekking leo núi, vào rừng và khá xa trung tâm. Do thay đổi kế hoạch ko đi Ngọc Long tuyết sơn, chúng tôi đi chuyến xe muộn nhất lên Shangrila từ Lệ Giang, thời tiết không đẹp, nhiều mây, gió to và mặt trời lặn khiến chúng tôi không thưởng thức được hết quãng đường tiên cảnh này. Thực sự đây là một quãng đường rất đáng giá, đó là lí do tại sao có rất nhiều đoàn đã thuê xe taxi đi theo nhóm lên Shangrila từ Lệ Giang, để có thể dừng lại chụp ảnh. Mới đầu, xe sẽ chạy qua những hồ, những làng cổ, theo sông Trường Giang uốn quanh dãy núi tuyết. Lên cao dần, sẽ là ruộng bậc thang lúa, là nhà dân hai bên núi, là ruộng cải. Và cao nữa, sẽ là những thảo nguyên bát ngát ngút tầm mắt. Vì hôm trước, hai bạn người Quảng Đông có đi một điểm nằm trên quãng đường này, nên họ show cho chúng tôi xem cảnh núi Ngọc Long và sông Trường Giang rất đẹp.

Ảnh mượn của bạn người Quảng Đông: núi Ngọc Long và sông Trường Giang trên đường từ Lệ Giang lên Shangri-la. Bạn chụp bằng Iphone.

Trên đường lên Shangrila

Còn đây là ảnh tôi chớp được trong điều kiện thiếu sáng và đang trên xe bus đi đường đèo lúc 6h30 tối, cố lắm cũng được có thế này:

Ở Shangrila, khách sạn phần lớn được bài trí theo phong cách truyền thống của người Tây Tạng. Phòng khách 70 CNY của chúng tôi đầy đủ nước nóng, đệm sưởi (vì đêm rất lạnh), tivi, điều hòa và cả một cây máy tính để trong phòng nữa. Rất rẻ so với điều kiện. Ngay tối hôm ấy, chúng tôi và hai bạn người Quảng Đông đã phải đi ăn ngay món ăn kiểu gì cũng phải ăn ở Shangrila - lẩu bò Yak. Trời lạnh, nồi lẩu bốc khói nghi ngút, miếng thịt mềm tan trong miệng, cay nóng, không còn gì bằng cho một chuyến đi dài.

Sáng hôm sau 8h chúng tôi ra khỏi khách sạn đi Thạch Ca Tuyết Sơn. Hai bạn Quảng Đông rất tốt, sợ chúng tôi là người nước ngoài, đi lên núi mà ko về được, hai bạn đã hủy tour đi Baishuitai để đi núi tuyết cùng chúng tôi cho vui. Cuối cùng, chúng tôi ko mua vé lên cáp treo để lên núi, vì chỉ ở dưới chân núi thôi, cũng đủ quyến rũ hai bạn trẻ vùng nhiệt đới rồi. Tháng 3 ở Shangrila vẫn lạnh, đêm nhiệt độ xuống dưới âm 3 độ, vì thế buổi sáng hôm ấy khi chúng tôi ngồi xe taxi đi đến chân núi, cả một thảo nguyên rộng mênh mông phủ một màu trắng xóa. Không biết thốt câu gì nữa, chỉ biết xoa xoa cái cửa sổ taxi mà bấm máy chụp ảnh, sợ cảnh chạy mất. Mà đúng là ko nhanh sẽ chạy mất, chỉ đến tầm trưa là tuyết sẽ tan.

Đường vào Thạch Ca tuyết sơn lúc 8h30 sáng

Nhà truyền thống phủ tuyết trắng, ảnh chụp dọc đường

1. Đi đến Shangrila

Từ Lệ Giang: Từ Lệ Giang đi Shangrila mất có 3h30 phút đi xe bus và có thể mua vé xe ở bến xe liên vận Shangrila. Do chúng tôi search thông tin trên mạng của một du khách từ những năm trước, nên thông tin đã out date khiến cho chúng tôi bị lạc và không tìm được Bến xe khách. Hai đứa đã đi lòng vòng cả buổi sáng và tìm ra cái bên xe chỉ cách khách sạn mình 10 phút đi bộ, 2 phút đi xe bus, 2 điểm dừng từ chợ Trung Nghĩa. Bến xe nằm ở phía Tây Nam của phố cổ Lệ Giang, thường ko nằm trong bản đồ du lịch. Cứ tìm xe bus số 8 và số 19 kiểu gì cũng đi qua bến xe. Vé đi Shangrila từ Lệ Giang muộn nhất là 17h chiều, có 3 loại vé khác nhau tùy theo xe lớn nhỏ. Xe lớn đẹp là 72 CNY/người, còn xe vừa vừa là 62CNY.

Từ Côn Minh: Từ Côn Minh có xe bus chạy thẳng lên Shangrila, quãng đường hơn 500km chỉ đi mất có 5-6 tiếng vì đường cao tốc rất ngon. Xe xuất phát từ bến xe phía Tây, giá vé khoảng 200 CNY. Chúng tôi không đi chiều đi, mà đi chiều về từ Shangrila về thẳng Côn Minh mất 201 CNY. 

Ngoài ra nếu ai có điều kiện thì đặt vé máy bay từ Côn Minh đi Shangrila cũng được, mất 1 tiếng đồng hồ vèo cái đến. Chỉ có điều đắt thôi :))). Ở đây thì không có đường sắt, nên chỉ có thể đi tàu lên đến Lệ Giang và đi bus từ Lệ Giang đến Shangrila.

2. Đi lại ở Shangrila
Shangrila rất nhỏ, các điểm tham quan trong thị trấn gần nhau nên chủ yếu chúng tôi di chuyển bằng taxi. Ở đây cũng có xe bus công cộng nhưng không nhiều lắm, phải chờ lâu mà taxi cũng rẻ. Mỗi chuyến từ chỗ này ra chỗ kia chỉ mất tầm 5 - 10 CNY là hết, trước khi lên xe, thỏa thuận giá với tài xế rồi cứ thế mà đi. Phân lớn taxi ở Vân Nam chúng tôi đi đều như vậy.

3. Ăn và mua sắm ở Shangrila
Chúng tôi ko mua sắm nhiều, và ko ăn nhiều. Nhưng ở đây kiểu gì cũng phải ăn lẩu bò Yak, tầm 38 CNY cho một người. Rất nhiều quán có lẩu bò này, là lẩu với thịt bò Yak - bò lông dài. Họ chỉ bán theo suất 2 người (60CNY) và suất lớn 4 người (120CNY). Chúng tôi hai ngày liền ăn lẩu này, ở hai quán khác nhau, họ lại nấu theo hai kiểu khác nhau, nên thành ra ko ngán. Cứ có thịt bò là thích.

Ngoài ra ở đây bán nhiều thịt bò khô từ bò Yak - cả khô cả ướt, đến chục loại tẩm ướp khác nhau luôn...cay hoặc không cay. Chúng tôi mua về làm quà nhiều, đặc biệt ngon là món bò hun khói, mỗi miếng bò to bằng hai ngón tay, đóng trong túi hút chân không như cái kẹo, ít tẩm ướp nên cảm nhận được vị ngọt từ thịt thấm nhất. Nếu như trong lịch trình của bạn có Lệ Giang, thì ở Lệ Giang cũng bán rất nhiều thịt bò này. Tuy nhiên, Shangrila mới là đất của bò Yak, ở Lệ Giang họ cũng lấy ở Shangrila, vì thế giá thịt bò ở Shangrila rẻ hơn nhiều so với Lệ Giang (có loại chỉ bằng 1 nửa). Và nhớ là ở Trung Quốc, 1 cân của họ chỉ bằng 0.5kg thôi.

4. Thời điểm và địa điểm
Mùa đông và mùa xuân không phải thời điểm đẹp nhất để đi Shangrila, và hầu như không có khách du lịch vì thời tiết rất lạnh, mọi thứ đều ảm đạm và úa vàng. Tuy nhiên thời điểm chúng tôi đi, cuối tháng 2 đầu tháng 3, vẫn thấy nó rất đẹp chính vì cái màu sắc của lạnh. Mùa hè là lúc mà nhiều người tới đây nhất, nhất là tháng 6 và tháng 7, khi mà các thảo nguyên ở đây ko phải màu đất và cỏ úa mà thay vào đó là đồng cỏ xanh mượt, thảo nguyên hoa đầy sắc màu mà bạn sẽ thấy bò Yak cùng ngựa tha thẩn gặm cỏ.

12h trưa, tuyết vẫn lất phất rơi trong thành phố.

Ở Shangrila, có một số các địa điểm sau thu hút:
- Phố cổ Shangrila - ở trung tâm thị trấn
- Tu viện Songzalin - cách trung tâm tầm 5km, bắt taxi đến chỗ mua vé tầm 10 CNY
- Các thảo nguyên hoa và cỏ - cứ hỏi taxi đưa đến những chỗ này và thỏa thuận giá
- Thạch ca tuyết sơn - có cáp treo đi lên núi tuyết
- Baishuitai - ruộng bậc thang nước trắng, cách Shangrila khoảng 100km
Có thể tự đi hoặc mua tour trong ngày ở đây, giá cũng khá mềm. Họ sẽ đưa mình đi 3-4 điểm trong ngày luôn. Còn nếu tự đi, ngoài Baishuitai ra thì những chỗ còn lại khá dễ dàng.

Buổi tối ở phố cổ Shangrila, lúc nào cũng lất phất tuyết trắng

Ở quán này chúng tôi ăn lẩu bò Yak bữa thứ hai, vị khác hẳn quán đầu tiên. Khắp tường quán dán những giấy note của khách đã từng ăn. Chúng tôi cũng để lại một lời nhắn, may mà vẫn về được Việt Nam an toàn. :D